Jak uzyskać niemieckie obywatelstwo

Patrząc na to, co się ostatnimi czasy dzieje w polskiej polityce zaczynam się obawiać swojej przyszłości w Niemczech. Jeśli faktycznie dojdzie do Polexitu czyli wyjścia Polski z Unii Europejskiej, my Polacy mieszkający w Niemczech możemy mieć nagle bardzo dużo skomplikowanej i niepotrzebnej roboty z papierami i zezwoleniami. Dlatego, aby ubiec te problemy zaczęłam się zastanawiać, czy nie warto było by spróbować uzyskać niemieckie obywatelstwo.

Po co Ci właściwie niemieckie obywatelstwo?

Każdy z nas będzie miał z pewnością swoje powody, dlaczego chce uzyskać nowe obywatelstwo.

Czasami mogą to być względy zawodowe, czasami polityczne (choć chyba na ten moment chyba jeszcze nikt z powodów politycznych nie ubiega się o azyl w Niemczech, ale dziwne rzeczy zaczynają się dziać w naszym kraju…).

Dla mnie na przykład wielkim plusem byłoby to, że nie musiałam bym jeździć co parę lat do Polski po nowe dowody osobiste czy paszporty, bo mogłabym załatwi to tutaj na miejscu, we własnym mieście.

Także przy załatwianiu przeróżnych spraw czy podpisywaniu umów jako osoba legitymująca się polskim dowodem muszę często donosić dodatkowe dokumenty uwierzytelniające moją osobę, jak aktualne zaświadczenie o zameldowaniu.

Dla wielu osób niemieckie obywatelstwo Niemieckie może okazać się łakomym kąskiem ze względu na zdobycie niemieckiego paszportu, który jest jednym z najsilniejszych paszportów na świecie – bez problemu wiedziesz do większości państw świata bez jakiejkolwiek wizy. Stany Zjednoczone – marzenie podróżnicze wielu z nas stoi wtedy otworem do spełnienia.

Wspomnieć tutaj jeszcze należy o zdobyciu praw wyborczych w Niemczech i możliwości kształtowania polityki i państwa według własnych przekonań – oczywiście na tyle na ile pozwala ustrój polityczny i demokracja 😉

Niemieckie obywatelstwo - kto właściwie może je dostać?

Ogólnie w Niemczech obowiązują w tym zakresie dwa prawa – prawo krwi (Abstammungsprinzip) i prawo ziemi (Geburtsortprinzip).

Niemieckie obywatelstwo dla dziecka

Pierwsza zasada stanowi o tym, że dziecko rodziców z niemieckim obywatelstwem także dostanie automatycznie niemieckie obywatelstwo. Podobnie jest w przypadku, gdy tylko jedno z rodziców posiada niemieckie obywatelstwo – wtedy dziecko może posiadać dwie narodowości. Szczególnym przypadkiem jest, gdy dziecko ma ojca niemieckiego pochodzenia, ale rodzice nie są małżeństwem – dziecko może otrzymać niemieckie obywatelstwo tylko jeśli do jego 23 roku życia zostanie prawnie uznane ojcostwo obywatela Niemiec.

Powyższe informacje będą istotne dla polsko-niemieckich małżeństw i ich dzieci 😉

Z kolei prawo ziemi może mieć zastosowanie dla dzieci polskich rodziców urodzonych w Niemczech.

Według tego prawa dziecko obcokrajowców mieszkających w Niemczech i urodzone w Niemczech może dostać automatycznie obywatelstwo niemieckie. Jednak muszą zostać spełnione pewne warunki:

Jakie to warunki?

Przynajmniej jedno z rodziców musi przynajmniej 8 lat przed narodzinami dziecka mieszkać i utrzymywać się w Niemczech. Jeśli potrzebne są zgody na przebywanie i pracę w Niemczech rodzic powinien takową posiada na czas nieokreślony.

Czy w takim razie można dostać niemieckie obywatelstwo, jeśli nie ma się rodzica-Niemca lub nie zostało się urodzonym w Niemczech?

Oczywiście jest taka możliwość, jest ona jednak obwarowana różnymi warunkami, które trzeba spełnić, aby móc ubiegać się o obywatelstwo Niemiec.

Niemieckie obywatelstwo po mężu?

Niestety w ustawie nie ma przewidzianej możliwości, aby dostać obywatelstwo niemieckie wchodząc w związek małżeński z obywatelem lub obywatelką Niemiec. Więc jeśli nie dotyczy nas prawo krwi ani prawo ziemi pozostaje nam jedno wyjście – wnioskować o zmianę obywatelstwa.

Jednak dla obóz będących w związku małżeńskim z Niemcem lub Niemką w chwili składania wniosku są wymagane tylko 3 lata stałego pobytu w Niemczech pod warunkiem, że związek jest udokumentowany od ponad dwóch lat.

Jakie warunki trzeba spełnić, aby dostać niemieckie obywatelstwo?

Aby złożyć wniosek o niemieckie obywatelstwo (Anspruch auf die deutsche Staatsangehörigkeit) wnioskodawca musi spełnić następujące warunki:

musi mieć nieograniczone prawo pobytu w Niemczech (Polacy mają takie prawo automatycznie przyznane jako obywatele UE, chyba, że coś przeskrobią i zostaną wydaleni z Niemiec)
mieszka i utrzymuje się samodzielnie w Niemczech od przynajmniej 8 lat
ma zabezpieczone (oraz jego rodzina) utrzymanie w Niemczech bez różnego rodzaju zasiłków socjalnych i zasiłku dla bez robotnych
dysponuje wystarczającą znajomością języka niemieckiego (co to znaczy znajdziecie w kolejnych akapitach)
zdał test ze znajomości niemieckiego prawa i wiedzy o społeczeństwie (Einbürgerungstest über die deutsche Rechts- und Gesellschaftsordnung)
nie był karany
zapoznał się z niemieckim prawem
oraz stracił stare obywatelstwo lub je oddał

Wszystkie te punkty muszą zostać spełnione, aby wniosek został rozpatrzony pozytywnie.

Po ilu latach można ubiegać się o niemieckie obywatelstwo?

Jak powyżej wspomniałam w standardowej procedurze możemy ubiegać się o niemieckie obywatelstwo dopiero po 8 latach.

W niektórych przypadkach można liczyć na skrócenie okresu wymaganego pobytu w Niemczech. Na przykład po zakończeniu Kursu Integracyjnego możemy ubiega się o obywatelstwo Niemiec już po siedmiu latach zamiast po ośmiu. Także jeśli wykazujemy się bardzo dobrą znajomością języka niemieckiego a ponadto angażujemy się honorowo wiele lat w organizacjach użyteczności publicznej okres ten może zostać ograniczony nawet do 6 lat wymaganego pobytu w Niemczech.

A co w szczególnych okolicznościach?

Także w przypadku zasiłku socjalnego, a konkretniej zasiłku dla bezrobotnych są wyjątki – jeśli ktoś stracił pracę z powodu pracodawcy, np. zwolnień grupowych lub likwidacji zakładu pracy wciąż ma szansę na obywatelstwo niemieckie. Nie zawsze jest też obowiązkowe oddanie starego obywatelstwa – dopuszczane jest czasami podwójne obywatelstwo (Doppelstaatsangehörigkeit).

Na jakim poziomie musi być język niemiecki?

Co znaczy właściwie dla urzędu „wystarczająca” znajomość języka? Według urzędów „wystarczająca” znajomość języka to osiągnięcie poziomu B1. Znajomość języka na tym poziomie możemy wykazać za pomocą:

Uczestnictwa w kursie integracyjnym zakończonego sukcesem
Zdobyciem Certyfikatu Języka Niemieckiego na poziomie B1 (der Zertifikat Deutsch) lub innego dyplomu językowego
Uczęszczanie przez przynamniej 4 lat do niemieckiej szkoły
Ukończenie szkoły poziomu Mittelreife egzaminem: Haupt- lub Realschulabschluss lub Abitur
Dowód na przeniesienie w 10. klasie do kolejnej niemieckiej szkoły
Zakończona niemiecka „szkoła zawodowa” (Berufsausbildung)
Zakończone studia w niemieckojęzycznej wyższej szkole

Einbürgerungstest

Listę miejsc, gdzie można zdać test na obywatelstwo w danym landzie znajdziecie na tej stronie w ostatniej zakładce

Pomocą w odpowiedzi na pytanie, czy poradzimy sobie z testem na obywatelstwo jest strona einbuergerungstest-online.eu

Znajdziecie tu testy odpowiednie dla każdego landu, możecie do za darmo wypełnić i sprawdzić swoją wiedzę 🙂 Aby zdać test trzeba odpowiedzieć poprawnie na 17 z 33 pytań. Znajdziemy pytania z ogólnej historii Niemiec, prawa jak i związane z wiedzą na temat landu w którym mieszkamy (3 pytania).

Pełny katalog pytań dla wszystkich landów znajdziecie na stronie bamf.de

Koszt przeprowadzenia tego testu to ok. 25 €.

Od kiedy można ubiegać się o zmianę obywatelstwa?

Wniosek o zmianę obywatelstwa można składać już od ukończonego 16 roku życia.

W przypadku dzieci wnioskować mogą rodzice lub opiekunowie prawni.

Ile kosztuje zmiana obywatelstwa?

Za zmianę obywatelstwa pobierana jest opłata 255 €. Jeśli we wniosku wnioskuje się także o zmianę obywatelstwa dla dziecka musimy doliczyć 51 € za każde kolejne dziecko.

Jeśli dla dziecka będziemy składać osobny wniosek – wtedy opłata wynosi 255 €.

Opłata może zostać zredukowana, jeśli wnioskodawca ma niskie zarobki lub wnioskuje o obywatelstwo dla większej liczby dzieci.

Ponadto trzeba jeszcze doliczyć koszty za udział w Einbürgerungstest, które wynoszą 25 € oraz ewentualne koszty uzyskania certyfikatu językowego.

Jeszcze przed złożeniem wniosku o zmianę obywatelstwa urzędy zalecają spotkanie z doradcą (Berater), który pokieruje i doradzi w tym temacie.

Pełną ustawę na temat obywatelstwa znajdziecie po naciśnięciu przycisku Staatsangehörigkeitsgesetz (StAG)

A poniżej pełna ulotka informacyjna (po niemiecku) na temat możliwości nabycia niemieckiego obywatelstwa

Temat nabycia niemieckiego obywatelstwa wydaje się być z jednej strony zawiły, z drugiej całkiem prosty. Potrzebna jest przede wszystkim wytrwałość w nauce języka i cierpliwość dla mijającego czasu.

A jak jest u Was? Myślicie o zmianie obywatelstwa? Jakie są wasze powody? Poczyniliście już pierwsze kroki w tym kierunku, a może cała procedura jest już za Wami?
Podzielcie się proszę Waszymi doświadczeniami w komentarzach! 🙂